15 mei 2015

Gelezen (73)

Adventures in architecture - Dan Cruickshank


Dit boek van Dan Cruickshank hoort bij een reeks die de man maakte voor de BBC. Het maakt de stukjes soms wat kort en je mist de beelden. Van de meeste plaatsen (gebouwen, steden,... van architecturale waarde, verspreid over de hele wereld) staan er wel foto's in het boek, wat handig is, want er zit heel wat bij dat ik niet kende. Jammer is wel dat niet alle besproken plekken met een foto geïllustreerd zijn. Behalve de geschiedkundige achtergrond krijg je heel vaak ook een oordeel vanuit architectonisch perspectief, dat overigens meestal wel héél lovend uitvalt. Enkel in het laatste hoofdstuk, wanneer gebouwen en plaatsen besproken worden die verbonden zijn met het thema macht, is Cruickshank ineens vaak heel negatief. Wat meer nuancering had geen kwaad gekund, maar het is wel een interessant boek en ik ben ook benieuwd geworden naar de BBC-reeks.


Zeitoun - Dave Eggers


In dit boek laat Dave Eggers zien dat hij in de eerste plaats een journalist is, zij het wel één die heel mooi kan schrijven. Eggers vertelt het verhaal van Abdulrahman Zeitoun, een in Syrië geboren Amerikaans staatsburger die in New Orleans woont. Wanneer de orkaan Katrina er toeslaat, besluit hij er te blijven en hij helpt de slachtoffers die hij kan helpen. En dan verandert alles in een nachtmerrie: hij wordt opgesloten in een wel heel erg op Guantanamo lijkende gevangenis die ineens opgericht werd. 
Huiveringwekkend en ontstellend is het te lezen waar de prioriteiten van de overheid blijken te liggen tijdens deze grote natuurramp. Zo blijkt president Bush niet gehinderd door schaamte wanneer hij, terwijl duizenden armen hun woning kwijt zijn in New Orleans, zijn medeleven te betuigen met een rijk Congreslid en zijn familie omdat ze hun (ongetwijfeld luxueus) zomerverblijf langsheen de Mississippi kwijt zijn... En de manier waarop de hulp langzaam op gang komt en essentiële voorzieningen maar niet geïnstalleerd raken in de Superdome, waar de vluchtelingen opgevangen worden, maar intussen in no time een noodgevangenis gebouwd wordt om "terroristen" op te sluiten, doet je bijna van je stoel vallen van verbazing en nog meer van verontwaardiging. Om Hamlet te parafraseren: "there's something rotten in the United States" wanneer je tegenwoordig beelden ziet van overdreven politiegeweld en geconfronteerd wordt met het verhaal van Zeitoun, het verhaal van hoe de strijd tegen terreur een complete aanfluiting vormt van alle basisregels van de democratische rechtsstaat.


Johann Holtrop - Rainald Goetz


Het is wennen aan het jachtige, frenetieke tempo van de zinnen in dit boek van Rainald Goetz, die het verhaal vertelt van Johann Holtrop, een manager die een blitscarrière maakt binnen een bedrijf dat met heel wat onbestemde zaken tegelijk bezig is (het is eigenlijk meer een consortium, maar doorheen het boek wordt slechts bij mondjesmaat duidelijk wat er nu precies gedaan of gemaakt wordt). In dit boek maken we kennis met zijn neergang. Het is dan een wrange, sarcastische, striemende aanklacht tegen het neoliberale en hyperkapitalistische Duitsland van de jaren 90 en het vorige decennium. De managers blijken vooral gebakken lucht te verkopen, de financiële sectoren en actoren (de banken en bedrijven, de financieel directeurs,...) zijn bezig met dingen die als een psychoticus los lijken te staan van de realiteit en slogans zijn zo hol en leugenachtig dat zelfs de gebruikers niet weten wat ze betekenen: ze zijn inhoudsloze (maar hyperefficiënte, tenminste tot de zeepbel springt) verkoopsargumenten. De kaderleden leven in een constante hyperconcurrentiële relatie tot elkaar van "verslinden of verslonden worden" en de moraal is hyperindividualistisch. Deze roman lijkt me dan ook een prachtige illustratie van waar het tegenwoordig misgaat en hoe rijken daar behalve psychisch tamelijk ongeschonden uit blijven komen, terwijl de hele maatschappij opdraait voor de meedogenloze mallemolen van "de economie" en "de markten". Hoewel dit boek niet heel vlot leest, is het de inspanning zeker waard!

Geen opmerkingen: